17 MAYIS DÜNYA HİPERTANSİYON GÜNÜ
Dünya hipertansiyon günü; yüksek kan basıncından kaynaklanan önlenebilir hastalıklara toplumun dikkatini çekmek ve korunma tanı ve tedavi konusunda halkı bilgilendirmek için organize edilmiştir.
Hipertansiyon nedir ?
Uygun şartlarda ve ortamda tekrarlayan ölçümlerde kan basıncının > 140/90 mmHg’nın üzerinde olması hipertansiyon olarak tanımlanır.
Hipertansiyon sınıflandırılması
Normal kan basıncı 120-129/ 80-84 mmHg olarak belirtilmiştir.
Yüksek normal kan basıncı: 130-139/ 84-89 mmHg olarak belirtilmiştir.
Evre-1 Hipertansiyon:140-159 /90-99 mmHg olarak belirtilmiştir.
Evre -2 Hipertansiyon:160-179/ 100-109 mmHg olarak belirtilmiştir.
Evre-3 Hipertansiyon:180/110 mmHg değerine eşit veya daha yüksek olması olarak belirtilmiştir.
Kan basıncı nasıl ölçülmelidir ?
Kan basıncı ölçümünde, onaylı manuel yada otomatik cihazlar kullanılmalı ve bunların periyodik olarak kalibrasyonları yapılmalıdır. Ölçüm öncesindeki 30 dakikalık süre içinde hastanın sigara, çay veya kahve içmemiş tercihen yemek yememiş olmak gerekir. Ölçüm sakin bir ortamda oturur pozisyonda 3-5 dk bekleme sonrası 12–13 cm genişliğinde ve 35 cm uzunluğunda bir manşon ile yapılmalı çok kilolu (kol çevresi > 32 mm) ve zayıf kişilerde manşon uzunluğu değiştirilmelidir.
Hipertansiyonun belirtileri
Çoğu insanda hipertansiyon belirti vermez bu nedenle periyodik tansiyon kontrolü önemlidir. Ancak özellikle çok yüksek tansiyon durumunda baş ağrısı, baş dönmesi, görme problemleri, nefes darlığı olabilir. Tansiyonun düzenli olarak kontrol edilmesi hipertansiyonun erken tanısında ve tedavisinde kritik önem taşır.
Hipertansiyonun nedenleri
Hipertansiyon hastalarının % 80-90’nında altta yatan neden bilinmemektedir. Aşırı tuz tüketimi, sigara, obezite, alkol tüketimi, sedanter yaşam, nonsteroid anti-inflamatuar ilaç kullanımının hipertansiyon riskini arttırdığı bilinmektedir. Genç yaşta başlayan yada çoklu ilaç tedavisine dirençli hipertansiyonda altta yatan neden araştırılmalıdır. Endokrin nedenler, renal arter stenozu, böbrek yetersizliği, aort koarktasyonu, uyku apnesi sekonder hipertansiyon nedenleri arasındadır.
Hipertansiyonu olan hastalara genel öneriler
Düşük tuz tüketiminin 5 gramın altına indirilmesi
Kilo kontrolü
Sigaranın kesilmesi
Düzenli fiziksel egzersiz
Akdeniz tipi diyet
Alkolün tüketiminin kısıtlanması
Hekimin önerdiği ilacın düzenli kullanılması
Hipertansiyon ciddi bir sağlık sorunudur, ve tedavi edilmediğinde kalp damar hastalıkları, inme , böbrek yetersizliği gibi önemli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Dünya hipertansiyon haftası vesilesiyle; hipertansiyonun farkındalığını arttırmak, hastalarımızı hipertansiyonun önemi ve kontrol edilebilir bir hastalık olduğu konusunda bilgilendirmeyi hedeflemekteyiz.
Uzm.Dr.Onur ERDOĞAN
Kardiyoloji Uzmanı